Devletçi Ekonomiyi Kaldırdık, Piyasa Ekonomisiyle Eziliyoruz

1986-1991 tarihleri arasında Azot Sanayii T.A.Ş. de görev yaptım.

Ankara Başkent Akademi ekonomi ve maliye bölümünden mezun oldum.

Yaklaşık 10 yıl ihracat ve ithalat bölümlerinin başkanlığını yaptım.

Kısacası 24 Ocak 1980 tarihine kadar uygulanan Devletçi ekonomik modeli de gördük.

24 Ocak 1980 tarihinden sonra uygulanan piyasa ekonomisi modelini de yaşadım.

Devletçi ekonomide hedefimiz rekor düzeyde üretim yapmaktı.

Üretim maliyetlerimiz önemli değildi.

Gübre fiyatını devlet tespit ediyordu.

Eğer zarar ediyorsak, devlet hazineden karşılıyordu.

O tarihlerde gübre stratejik bir madde idi.

Siyasetçiler gübre fiyatı ve mazot fiyatı konusunda çok duyarlı idiler.

Devletçi ekonomide tarım ürünlerinin taban fiyatlarını da döviz fiyatlarını da devlet ilan ediyordu.

İthalat ve ihracat devletin iznine tabiydi.

Yani hedef üretimin çokluğuydu.

Maliyetlerin yüksek olması çok önemli değildi.

27 Ocak 1980 tarihli kararlardan sonra ekonominin dini değişti.

Çok üretim yerine ucuz maliyet öncelik kazandı.

Zarar eden devlet şirketleri ya kapandı, yada özelleştirildi.

Özelleştirilen çok kritik işletmeleri bünyesine katan büyük holdingler piyasaya hakim oldular.

Bankacılığı, otomotivi, enerjiyi, gıdayı ve beyaz eşyayı aynı holding çatısı altında toplamayı başardılar.

Piyasa ekonomisinin olmazsa olmaz şartı olan rekanet kriterini tamamen unuttular.

Devlet çarpık uygulanan piyasa ekonomisini disiplin altına almak mecburiyetindedir.

Ekonomide özel sektör ve devlet sektörü beraberliğinde karma ekonomik sistemi uygulamak şarttır.

Enerji sektörüne, tarım sektörüne ve gıda sektörüne müdahale edilmez ise halkımız fiyat artışları altında ezilecektir.

Daha önce özelleştirilen bazı fabrikaların devlet varlık fonuna katılması bile düşünülmelidir.

Günün sözü;

Başkalarının istedğine göre değil,

Yanlız kendimiz için düşünüyoruz.

“Voltaire”